სახელმწიფო რწმუნებულის ადმინისტრაცია

ძვ.წ. XIII-VII საუკუნეებში ქუთაისი იყო საქართველოს სამხრეთ-აღმოსავლეთ და აღმოსავლეთი მდებარე უძველესი ქართული სახელმწიფოს - კოლხას მთავარი ქალაქი.
VIII საუკუნეში ქუთაისის ციხე-ქალაქის აშენება და მისი სატახტო ქალაქად გამოცხადება ძველი ქუთაისის ციხე-სიმაგრის ნანგრევებზე მოხდა. საქართველოს გაერთიანების ხანიდან 978-დან - 1122 წლამდე ქუთაისი საქართველოს სატახტო ქალაქს წარმოადგენდა. XVI საუკუნიდან ქუთაისი იმერეთის სამეფოს დედაქალაქია, ხოლო XIX საუკუნეში რუსეთის იმპერიის საგუბერნიო ქალაქი. ქუთაისი იმერეთის ადმინისტრაციული ცენტრია, რომელიც აერთიანებს მხარის 12 მუნიციპალიტეტს.
ქალაქი შედარებით ახლოს იმყოფება შავი ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროს ისეთ მნიშვნელოვან საპორტო ქალაქებთან, როგორიცაა ფოთი და ბათუმი. ორივე ამ პუნქტთან ქუთაისს აქვს პირდაპირი სარკინიგზო და საავტომობილო კავშირი. მანძილი რკინიგზით ბათუმამდე შეადგენს 139 კმ-ს, ხოლო ფოთამდე 103 კმ-ს. მანძილი საქართველოს დედაქალაქამდე 221 კილომეტრია. უახლოესი აეროპორტი - კოპიტნარი 20 კმ-ზე.
ქუთაისი მდებარეობს რკინიგზებისა და გზატკეცილების ხშირი ქსელის ცენტრში, ამიერკავკასიის რკინიგზის მაგისტრალით იგი უკავშირდება სადგურ რიონიდან და ბროწეულიდან გამოყვანილი ორი დამოუკიდებელი ხაზით (თითოეული - 8კმ.) ამიერკავკასიის ყველა სამრეწველო ცენტრს.
ქალაქი გაშენებულია კავკასიონის მთებიდან მომავალ მდინარე რიონზე (უძველესი სახელი ფაზისი) აღმოსავლეთის გრძედის 420 და 421 და ჩრდილოეთის განედის 420 და 171, ქალაქი მდებარეობს ზღვის დონიდან 96-235 მეტრ დონეზე.
ქუთაისის დასავლეთ საქართველოს ნოტიო სუბტროპიკული კლიმატის ოლქშია განლაგებული. აქ უფრო თბილი ჰავაა, ვიდრე ამავე განედზე მდებარე სხვა მეზობელ მხარეებში.


ქუთაისი-მეორე დედაქალაქი
ძვ.წ. XIII-VII საუკუნეებში ქუთაისი იყო საქართველოს სამხრეთ-აღმოსავლეთ და აღმოსავლეთი მდებარე უძველესი ქართული სახელმწიფოს - კოლხას მთავარი ქალაქი.


VIII საუკუნეში ქუთაისის ციხე-ქალაქის აშენება და მისი სატახტო ქალაქად გამოცხადება ძველი ქუთაისის ციხე-სიმაგრის ნანგრევებზე მოხდა. საქართველოს გაერთიანების ხანიდან 978-დან - 1122 წლამდე ქუთაისი საქართველოს სატახტო ქალაქს წარმოადგენდა. XVI საუკუნიდან ქუთაისი იმერეთის სამეფოს დედაქალაქია, ხოლო XIX საუკუნეში რუსეთის იმპერიის საგუბერნიო ქალაქი.

ქუთაისი იმერეთის ადმინისტრაციული ცენტრია, რომელიც აერთიანებს მხარის 12 მუნიციპალიტეტს. ქალაქის მოსახლეობის რიცხოვნობა ბოლო (2002წ.) აღწერის მდგომარეობით შეადგენს 186 ათას კაცს. აქედან საშუალო პროფესიული განათლება ჰქონდა მოსახლეობის 16 პროცენტს, ხოლო დაუმთავრებელი და უმაღლესი განათლება - 27 პროცენტს

ქალაქი შედარებით ახლოს იმყოფება შავი ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროს ისეთ მნიშვნელოვან საპორტო ქალაქებთან, როგორიცაა ფოთი და ბათუმი. ორივე ამ პუნქტთან ქუთაისს აქვს პირდაპირი სარკინიგზო და საავტომობილო კავშირი. მანძილი რკინიგზით ბათუმამდე შეადგენს 139 კმ-ს, ხოლო ფოთამდე 103 კმ-ს. მანძილი საქართველოს დედაქალაქამდე 221 კილომეტრია. უახლოესი აეროპორტი - კოპიტნარი 20 კმ-ზე.
ქუთაისი მდებარეობს რკინიგზებისა და გზატკეცილების ხშირი ქსელის ცენტრში, ამიერკავკასიის რკინიგზის მაგისტრალით იგი უკავშირდება სადგურ რიონიდან და ბროწეულიდან გამოყვანილი ორი დამოუკიდებელი ხაზით (თითოეული - 8კმ.) ამიერკავკასიის ყველა სამრეწველო ცენტრს.
ქალაქი გაშენებულია კავკასიონის მთებიდან მომავალ მდინარე რიონზე (უძველესი სახელი ფაზისი) აღმოსავლეთის გრძედის 420 და 421 და ჩრდილოეთის განედის 420 და 171, ქალაქი მდებარეობს ზღვის დონიდან 96-235 მეტრ დონეზე.
ქუთაისის დასავლეთ საქართველოს ნოტიო სუბტროპიკული კლიმატის ოლქშია განლაგებული. აქ უფრო თბილი ჰავაა, ვიდრე ამავე განედზე მდებარე სხვა მეზობელ მხარეებში.


ქუთაისში სამრეწველო ტერიტორიული სისტემის ფორმირების დაგანვითარების ეკონომიკური ხასიათს შემდეგი ფაქტორებიგანაპირობებს:

სიახლოვე ნედლეულის ბაზართან-ტერიტორიული ერთეულებიმდიდარია ბუნებრივ-რესურსული პოტენციალით. ქუთაისის შემოგარენიმარაგების მიხედვით მსოფლიო მნიშვნებლობისაა და საერთაშორისობაზრის მოთხოვნების დაკმაყოფილება შეუძლია.

ენერგეტიკული პოტენციალი ქუთაისში და მის მახლობლად,ხელსაყრელი პირობებია მსხვილი ენერგეტიკული ბაზისჩამოსაყალიბებლად. ქუთაისში ამჟამად ორი მძლავრიჰიდროელექტროსადგურია - რიონჰესი და გუმათჰესი. უახლოესმომავალში (2011 წლიდან) ქალაქთან რამდენიმე ათეულ კილომეტრშიაშენდება მძლავრი (450 მგვტი) ჰიდროელექტროსადგური-ნამოხვანჰესი(800 მლნ. დოლარის სავარაუდო ინვესტიციით).

ადამიანური რესურსებით უზრუნველყოფა-ათწლეულების მანძილზექალაქში კადრების გამოცდილი და კვალიფიკაციური შემადგენლობაჩამოყალიბდა,
რაშიც მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა არაერთმაუმაღლესმა სასწავლებელმა და სამრეწველო ობიექტების სიმრავლემ.

ხელსაყრელი გეოგრაფიული მდებარეობა - ამ მხრივმნიშვნელოვანია სატრანსპორტო-სატრანზიტო ფუნქციები. ახალიდატვირთვა შეიძინა ქუთაისის გეოპოლიტიკურმა მდებარეობამ,განსაკუთრებით ევროკავშირის პროექტების ფარგლებში, რომლისმიზანია კავკასიისა და აზიის რეგიონების ევროპასთან დაკავშირება დაამ ქვეყნების ეკონომიკური განვითარების ხელშეწყობა მნიშვნელოვანიფაქტორია ცენტრალური საჰაერო ხაზებთან ქალაქის სიახლოვე, რაცსაჰაერო გადაზიდვის განვითარების პერსპექტივაზე მიუთითებს.

ქალაქის სამრეწველო წარმოების მოცულობის ყველაზე დიდიწილი ელექტროენერგიის წარმოებაზე და კვების მრეწველობაზე მოდის. კერძოდ, პურფუნთუშეულის წარმოება და ხორბლის გადამუშავება,ღვინის და სპირტიანი სასმელების, ლუდის, მინერალური დაუალკოჰოლო სასმელების წარმოება, ხორცისა და ხორცპროდუქტებისწარმოება, საკონდიტრო, რძის პროდუქტების, მაკარონის და ჩაისწარმოება. განვითარებულია აგრეთვე დეკორატიული და სამშენებლოქვის ჭრა დამუშავება და მოპირკეთება, ქიმიურ ნივთიერებათა წარმოება,ტყავისა და ტყავის ნაწარმის განსაკუთრებით- ფეხსაცმელის წარმოება,საფეიქრო მრწველობა (სამკერვალო კომპანია), ხე-ტყის გადამუშავებადა ავეჯის წარმოება, ლითონნაკეთობათა დამუშავება და წარმოება,მშენებლობაში გამოსაყენებელი პლასტმასის ნაკეთობათა დაპლასტმასის წარმოება, რკინაბეტონის და ბეტონის ასაწყობიკონსტრუქციების, საკედლე ბლოკებისა და სილიკატური აგურისწარმოება, საღებავების ლაქების, ემალებისა და მათთვის მინერალურიპიგმენტების წარმოება, სუნელ-სანელებლების და საკმაზ-სანელებლებისწარმოება, თამბაქოს ნაწარმის წარმოება, ტექსტილის, ტრიკოტაჟის დანაქსოვი ტილოს, შალის ბოჭკოს, ვიწრო ქსოვილების და საგალანტერეონაწარმის წარმოება. რეზინის ტექნიკური ნაწარმის წარმოება, თუჯისსხმულების დამზადება, ელექტრო მოწყობილობების და ელექტრონულიკომპონენეტების წარმოება.

ჩამოთვლილი დარგების უმეტესობა ქალაქში წარმოდგენილიამცირე და საშუალო ბიზნესის, სახელოსნოებისა და საამქროების, მინიფაბრიკა-ქარხნების სახით.

უკანასკნელ წლებში შესამჩნევად განვითარდა საამშენებლოინდუსტრია და ბიზნესი, მათ შორის სამოქალაქო მშენებლობა, თუმცამსოფლიო ფინანსურმა კრიზისმა იგი გარკვეულად შეაფერხა.მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა საქალაქო ინფრასტრუქტურა, მათ შორისგზების მდგომარეობა, ევროკავშირის პროექტით და ხელშეწყობითხდება წყალმომარაგებისა და კანალიზაციის სისიტემის სრულირეაბილიტაცია. ქალაქის უდიდესი ნაწილი გაზიფიცირებულია დაბუნებრივი აირით მარაგდება. სრულადაა გადაჭრილიელექტრომომარაგების საკითხი. მომავალი წლიდან ქუთაისის ახლოსდაიწყება სამტრედია-ზესტაფონის ავტობანის მშენებლობა.

სამეწარმეო აქტივობამ განაპირობა საფინანსო-საკრედიტოორგანიზაციების ქსელის გაფართოება. ქუთაისში ეროვნული ბანკისფილიალის გარდა ფუნქციონირებს 10-ზე მეტი ფილიალი დამიკროსაფინანსო ორგანიზაცია. მათ შორის «საქართველოს ბანკი", «თიბისი ბანკი", ბანკი «რესბუბლიკა", «პროკრედიტ ბანკი", «ვითიბი ბანკიჯორჯია", «ტაო პრივატ ბანკი" და სხვა.